Stosowanie środków zapobiegawczych, szczególnie w postaci dozoru policyjnego i aresztowania, jest sposobem na to, by zapewnić prawidłowy bieg postępowania. Organy procesowe mają obowiązek kontrolowania zasadności stosowania środków zapobiegawczych, a także weryfikację tychże środków. Już na etapie postępowania przygotowawczego wcześniej zastosowane środki zapobiegawcze mogą zostać uchylone lub też zamienione na łagodniejsze.

Uchylenie środka zapobiegawczego powinno nastąpić niezwłocznie, w momencie gdy ustaną przyczyny jego zastosowania. Nie jest natomiast przyczyną uchylenia środka zapobiegawczego zakończenie któregokolwiek z etapów postępowania. Uchylenie środka zapobiegawczego następuje w wyniku postanowienia sądu.

Postanowienie o uchyleniu lub zmianie środka zapobiegawczego podlega zaskarżeniu, zgodnie z art. 252 § 1 i 2 KPK. Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy postanowienie takie zostaje wydane na wniosek oskarżonego lub podejrzanego. Zastosowanie ma wtedy art. 254 § 2 KPK, który wprowadza ograniczenia w zakresie zaskarżania takich decyzji.

Wniosek o uchylenie środka zapobiegawczego składany jest przez podejrzanego lub oskarżonego lub też przez jego obrońcę. Może on zostać złożony zarówno w postępowaniu przygotowawczym jak i sądowym. We wniosku o uchylenie środka zapobiegawczego należy zawrzeć swoje żądanie, a także jego uzasadnienie. Tego typu wnioski powinny zostać rozpatrzone w ciągu 3 dni. Pamiętać jednak należy, że jest to termin instrukcyjny, co w praktyce oznacza, że nie musi on zostać dotrzymany.